• 
• 
• 
• 
• 

12.02.2011

Czytając wierszy Mieczysława A. Łypa, które stanowią pewien cykl liryków związanych z Turcją, nie mogłem powstrzymać się od rozważań nad ich uderzającą obrazowością, zmysłowością, a przede wszystkim nad obrazami i refleksjami poety. Stambuł Łypa nie ma nic wspónego z wizją tego miatsa noblisty-Pamuka. U poety, uczulonego na uroki życia, świata i piękna, Turcja prowokuje „gimnastykę” intelektualną o zupełnie innym rodowodzie.

Więcej ...

Izan
Późnym ciepłym zmierzchem
przyszedł do mnie muezin
Przyniósł amfory błękitu Morza Egejskiego
amfory pełne wołań nawoływań
W lewe ucho
pieśnią sączył mi wersety Koranu
W prawe
wszeptywał moje imię

I zaczął tańczyć we mnie ten błękit
i zaczął tańczyć we mnie płomień
płomień dojrzewających granatów
i zaczął tańczyć we mnie zapach
bizantyjskich kopuł złocistych brzoskwiń

Żyłem 
jak pielgrzym na szlaku wieczności

             Istanbul, 8.08.2010 r.

* Izan jest to śpiew muezina z galerii minaretu, nawołujący wiernych do modlitwy.

Sema
Pod niebem gwiaździstej Anatolii
wir białych kręgów szat tańczących derwiszy
bieleje 
i bielą kołysze niebiosa

Kruchy ruch a toczy w nas 
niebo i ziemię ogień powietrze i wodę
wodę błękitnych mórz
wodę błękitnych cieśnin
wodę niebiańskiego Bosforu

I dotykam starych ksiąg wersetów lutni
marmuru kolumn złota światła diamentów
jedwabiu tkanin gałęzi drzew oliwnych

Biegnę w tęsknotę piękno obraz dźwięk
prawdę dobro …
I wciąż widzę białe tańczące ręce
białe obroty żagle białe
kobierce białych irysów pola białych tulipanów

Sam tańczę w locie białych gołębi
Smakuję życie jak niegdyś 
smakowano opium w starej uliczce Stambułu

Szukam zagubionych prawd

Czas kuć nowe tablice
Rzeszów, 17.08.2010 r. 

* Sema - taniec derwiszy z bractwa mewlewitów.

&ndsp;

&ndsp;

Wspomnienie Stambułu
Wszystko w Stambule było prawdą
złotych świątyń całe wzgórza
horyzonty ubrane w mosty
mosty niczym nieocienione
a uniesione ku słońcu
jak iglice wysmukłych minaretów
i ten bizantyjski gwar ulic placów
i ten osmański przepych Wielkiego Bazaru

Wszystko w Stambule było prawdą
niebo woda baśniowe światła Bosforu
jasność ołtarzy sułtańskich bram pałaców
drogich kamieni i płomień diamentu Topkapi 
Wszystko w Stambule było prawdą
Świętym sekretem jest tylko
uwięziona w skarbcu naszego zachwytu
błękitna cisza Błękitnego Meczetu

Rzeszów, 19.08.2010 r. 

Kaşıkçı Elması 
Komnaty sułtańskiego skarbca pałacu Topkapı 

błyszczą osmańskim diamentem 
niczym Brama Szczęśliwości której ciągle szukasz

Ten diament świeci w niejednym śnie
w niejednym zamyśleniu zauroczeniu
Słyszałem ale nie mogłem zobaczyć
tego co minęło
Nie mogłem przedostać się do tamtych zdarzeń
jeźdźców koni namiotów osmańskich traktów
Nie mogłem też w tłumie dojrzeć twarzy szlifierza
Ale widziałem kobierce króla Salomona
rajskie ogrody rajskie ptaki zielone cyprysy
trony sztylety nie we krwi a w rubinach i szmaragdach
- egrety w turbanie osmańskiego imperium

W Stambule każdy wierzy w podróż obrzezanie
lato mavi boncuk i światło diamentu

Rzeszów, 30.08.2010 r. 

* Legendarny diament z pałacu Topkapi w Stambule

Amfora królowej Hekuby
W mocno spłowiałej przestrzeni dzisiejszej Troi
można podziwiać tylko amfory
Koń trojański jest gadżetem fotograficznym
i wcale nie pachnie podstępem

Wokół zalega martwa cisza
Żadnych Hektorów Achillesów
żadnych rydwanów odgłosów walk
ani recytacji w teatrze

Jedna z amfor ma kształt bogini piękności
ukryta w cieniu młodych pinii
świeci blaskiem złotego jabłka Parysa
i złotymi wersami Iliady Homera

Nie winem i nie oliwą jest dziś napełniona
Zatopione w niej antyczne światło wieków
światło słonecznego wzgórza Hisarlık 
i światło rąk Heinricha Schliemanna
syci nasz wzrok swoją kruchością 
i niezamierzoną potęgą piękna

Z pęknięć ze szczelin dochodzą
głosy Odyseusza i podstępnych Achajów


            Rzeszów, 3.09.2010 r. 

Za cesarskimi wrotami
Jeszcze raz idę stambulską ulicą
ulicą jedwabnego dywanu
ulicą rozpostartą jak sułtański kilim
z szerokim polem łagodnie jarzącej czerwieni
ze znakami nieśmiertelności
mojego i twojego kwitnącego jeszcze drzewa życia

Jeszcze raz chcę usłyszeć
o ile to dziś możliwe
sprawiedliwych w Pałacu Sprawiedliwości

Jeszcze raz Złotą Drogą Dziedzińcem Sułtanki Matki
chcę dojść do apartamentów Wielkiej Kadyny
Może zobaczę piękną i okrutną Roksolanę
z dalekiej i mroźnej Rusi

Jeszcze raz chcę zanurzyć się w ciszy ksiąg
Biblioteki Achmeda III i poczuć złoty chłód
osmańskiej fontanny

A jak wejść w światło wrót cesarskich
Kościoła Świętej Mądrości ?
Jak wyciszyć w sobie dzień i świat cały
W jakim języku zapisać
i zachwyt i wieczność
tchniętą w błękity Błękitnego Meczetu
Jak opanować głód poznania nowego Stwórcy?


                Rzeszów, 16.09.2010 r. 

Antyfona
Twój dom wtopiony w najdelikatniejsze piękno
w zieleń w słońce w oddalenie
w agawy strzegące boleści
w agawy strzegące miłości
w drzewka oliwne
różane promykami wschodzącego poranka

Idziemy w tę potęgę ciszy
rozlanej aż po korony
zawieszonego u niebios horyzontu
Idziemy w ten ślad jasności
w gorejące światło słów błagań i skarg
z Południa Wschodu Zachodu i Północy

W Imię Twoje wpisane dekalogi
dziś rozbijane jak kruche tablice
Imieniem Twoim synowie synów okrywają
najcięższe grzechy

Pocieszycielko Strapionych
pielgrzymów pociesz
a świat wybaw
chociaż od chciwości i nienawiści


Dom Matki Boskiej w Meryemanie k. Efezu,sierpień 2010 r.