Стамбул Памука

25.11.2020 Ти можеш або обожнювати, або ненавидіти Стамбул, але це місто ніколи не залишить байдужим. Якщо ти щиро полюбиш це місто на двох континентах – Стамбул віддячиться – обгорне тебе своєю таємничою легендою буття на пограниччі. Ти зможеш почути шепіт століть і відчути подих історії багатокультурної цивілізації на Боспорі, почуєш і побачиш, як єднається Схід і Захід, які насправді є їх лишень власними карикатурними відбитками. Ти зрозумієш суть Genius Loci. Просто тримай очі і серце відкритими… Як Орхан Памук…

Культурні пограниччя: Новий погляд на стару проблему.

17.04.2020 У монографії досліджено механізми культурних погранич, що розглядаються через призму сучасних історичних та суспільно-політичних подій, які призводять до появи нових багатонаціональних територій як невід’ємної ознаки глобалізованого світу.

Майдан турецькою ‘meydan’

07.04.2020 Події 2013 року в Туреччині та Україні, порти кардинальні, здавалося б, розбіжності, об’єднує одне слово – «Гідність». Протести, спротив, бунт, опір, революція, як не називай, це був романтичний порив захистити та зміцнити людське достоїнство, як особисте, так і колективне.

Ми вже не ті, що були ще вчора...

25.03.2020 Світ триває в ситуації порубіжжя, на роздоріжжі між минулим «до» та невизначеним «після». Людськість несподівано опинилася в стані «тепер», сам на сам із новими викликами, загрозами та невизначеністю. Сучасна поступовість раптово загамувала й зупинилася, зіткнувшись із муром невідомої раптової перешкоди.

І знову про турецьких котів

20.03.2020 Про котячий Істанбул писав багато й емоційно, намагаючись проілюструвати, як ці пухнастики стали інтегральною частиною екосистеми міста. Цього разу хочу поділитися лютневим повсякденням провінційних котів ізмірської Урли, що на берегах Егейського моря. Коти тут, як і по всій Туреччині, у пошані, а тому почуваються комфортно, навіть, я б сказав, домінують.

Безцінний спадок, збережений науковцями

12.03.2020

„Польська мова на Карпатській Буковині. Документація спадщини, що зникає” - Книга стала одним із результатів роботи над проектом „Польська мова на Карпатській Буковині.

Eurobizantyjskość – fenomen współczesnego społeczeństwa ukraińskiego.
01.03.2011

Bizantyjski obraz świata i jego percepcja są ukształtowane na podstawie takich pojęć, jak kłamstwo, podstępność, podłość, obłuda, zdrada, zmowa, kuluarnjść i intryganctwo, obskurantyzm i kult przywódcy, a także patos, przepych, nadmiar wszystkiego (pojęcia spokrewnione z tak zwaną rosyjską skalą), połączone z tradycjonalizmem i patriarchalnością.

Człowiek postradziecki ma wyraźną problem z samoidentyfikacją. Szczególnie ten problem uwidacznia się w Rosji. Trudno się dziwić. Po wchłonięciu tylu narodów i etnosów od Czeczenii i Karelów po Czukotkę i Kamczatkę na tle polityki przeciwstawiania się szeroko pojętemu Zachodowi (nie wspominajmy o słynnym zapłodnieniu kultury rosyjskiej przez francuska, to dotyczyło tylko dworzan – w życiu łapciarzy nic się nie zmieniło do dziś: pijatyka, bijatyka, szachrajstwo, ciemna głupota etc.) władcy na Kremlu i w pałacu Zimowym nie mieli innego wyjścia, jak niekonsekwentnie propagować kontrowersyjne idee Wielkiej Matuszki Rosji. Ciekawostka: po rewolucji październikowej Święta Trójca została zmodyfikowana: Marks – Engels – Lenin, obecnie Rosja trzyma się na chamskim urzędniku, obskurnym popie i podstępnym milicjancie. Nie mniej jednak, po upadku ZSRR, kiedy to jeszcze wierzono w transformacje społeczno-kulturowe, w leksykonie Homo Postsovieticum, w tym Ukraińców, został spopularyzowany przedrostek EURO- dodawany do wszystkiego, co było inne, a więc lepsze! Semantyka nawiązywała do standardów zachodnich sąsiadów lecz nie miała nic wspólnego z wartościami społeczeństwa europejskiego. Człowiek postradziecki nagle przemieścił się z „rozwiniętego socjalizmu” i „rewolucyjnej pieriestrojki” do pierwotnego kapitalizmu. Na tle totalnej nędzy reklamowane towary wydawały się czymś mistycznym i nieosiągalnym dla większości obywateli (tutaj nie mówmy o nowobogackiej warstwie złodziei i sprytnych byłych partyjnikach – oni mieli i dalej mają własną rzeczywistość).

Eurookna, europłoty, eurokafelki, eurofiranki, eyroremont stały się integralnym składnikiem sposobu myślenia Homo Postsovieticum. Mamy do czynienia z dziwnym inikatem – eurobizantyjskością: pragnienie do standardów europejskich życia połączone z wyraźną mentalnością bizantyjską.

Ołeh Pokalczuk uważa, że bizantyjski sposób myślenia – to, przede wszystkim, sposób zachowywania się człowieka, który jest skazany na zamieszkanie w warunkach niesprzyjających lecz który potrafi wykorzystać te warunki. Bizantyskość potrzebuje permanentnego stresu, co rozwija szczególny, afektowny typ kultury. Ta kultura boleśnie reaguje na zmiany i bazuje się na samoodtwarzaniu się. Dalej badacz stwierdza, że Bizantyjczycy przydzielają nadzwyczajną uwagę rytuałowej stronie każdego procesu, a każdy obrzęd staje się celem sam w sobie. Myślenie bizantyjskie ma szczególny tym uzależnienia psychicznego.

Bizantyjski obraz świata i jego percepcja są ukształtowane na podstawie takich pojęć, jak kłamstwo, podstępność, podłość, obłuda, zdrada, zmowa, kuluarnjść i intryganctwo, obskurantyzm i kult przywódcy, a także patos, przepych, nadmiar wszystkiego (pojęcia spokrewnione z tak zwaną rosyjską skalą), połączone z tradycjonalizmem i patriarchalnością.

Ale raczej znów chodzi o elity... bo nędzny rolnik, strudzony robotnik i zestresowany biurowiec nie za bardzo mają czas na intrygi, a przepych im tylko się marzy – i to w przerwach pomiędzy adoracjami swoich naczelników...

A teraz poznaj swego sąsiada bliżej...