• 
• 
• 
• 
• 

12.11.2023

Wojna w Ukrainie to punkt zwrotny w historii rosyjskiej kultury. Zmusza nas do ponownego przemyślenia sposobu, w jaki postrzegamy tę kulturę. Nie możemy już ignorować jej imperialistycznego charakteru i związków z przemocą. Musimy zacząć postrzegać rosyjską kulturę jako złożoną i kontrowersyjną, która zawiera zarówno elementy piękne, jak i przerażające.

Kultura unieważniania to termin, który odnosi się do praktyki usuwania lub zastępowania kultury lub tradycji grupy etnicznej lub narodowej. Może to być dokonywane w wyniku wojny, okupacji, czy też kontrowersyjnej polityki państwa.

Wykluczenie kultury rosyjskiej to proces, w którym ta kultura jest stopniowo usuwana z przestrzeni publicznej. Może to być dokonywane na różne sposoby, na przykład poprzez bojkot rosyjskich artystów i instytucji kultury, usuwanie rosyjskich dzieł sztuki z muzeów, czy też zakaz importu rosyjskich książek, filmów i muzyki.

Wojna w Ukrainie może doprowadzić do unieważniania i wykluczania kultury rosyjskiej na kilka sposobów. Po pierwsze, może ona spowodować, że rosyjska kultura stanie się symbolem przemocy i agresji. Jest to związane z tym, że rosyjska armia jest odpowiedzialna za liczne zbrodnie wojenne na Ukrainie, w tym mordy, gwałty i niszczenie infrastruktury cywilnej. W wyniku tego, rosyjska kultura może zostać utożsamiona z tymi zbrodniami, co sprawi, że stanie się ona nie do przyjęcia dla wielu ludzi.

Agresywna polityka Rosji może doprowadzić do wykluczenia kultury rosyjskiej z międzynarodowego obiegu. Jest to związane z tym, że już wiele instytucji kultury, takich jak teatry, filharmonie czy muzea, zdecydowało się na bojkot w odpowiedzi na wojnę. W rezultacie, rosyjscy artyści i twórcy kultury mają trudności z prezentowaniem swojej twórczości na arenie międzynarodowej.

Wykluczenie kultury rosyjskiej będzie miało poważne konsekwencje dla rosyjskiego społeczeństwa, powinno ono doprowadzić do izolacji Rosji od świata zachodniego (!), a także do ograniczenia możliwości rozwoju rosyjskiej gospodarki i kultury.

Kilka konkretnych przykładów, które ilustrują, jak wojna w doprowadza do unieważniania i wykluczania kultury rosyjskiej:

• W wielu krajach na świecie odwołano lub zawieszono występy rosyjskich artystów.
• W niektórych krajach zakazano importu rosyjskich książek, filmów i muzyki.
• W wielu instytucjach kultury usunięto rosyjskie dzieła sztuki.

To świadczy, że działania tego typu mogą przyczyniają się do marginalizowana i izolowana kultury agresora.

Dla wielokulturowego narodu ukraińskiego rosyjska kultura stała się symbolem przemocy i agresji i jest nie do przyjęcia dla wielu ludzi. Jeśli rosyjska armia jest odpowiedzialna za liczne zbrodnie wojenne na Ukrainie, co powoduje utożsamienie rosyjskiej kultury z tymi zbrodniami, to przedstawiciele świata kultury i nauki ponoszą odpowiedzialność za retranslację imperialistycznych idei ruskiego miru.

Oczywiście, nie jest to pewne, że dojdzie do całkowitego unieważniania i wykluczania kultury rosyjskiej w krajach cywilizowanych. Istnieje również możliwość, że rosyjska kultura przetrwa tę wojnę i nadal będzie rozwijać się w przyszłości. Jednak, biorąc pod uwagę skalę i brutalność wojny w Ukrainie, można stwierdzić, że istnieje realna potrzeba nowego, obiektywnego spojrzenia, postkolonialnej rewizji tej kultury, często odbieranej przez pryzmat narzucony przez ideologów ruskiego miru i pozytywnych, ukształtowanych w XIX wieku, stereotypów.

Lech Suchomłynow